Bir filmi harika yapan nedir? Cevap belirli bir şey değil. Olay örgüsü, diyalog ve oyuncuların performanslarından sinematografiye, film müziğine ve yönetmenliğe kadar hepsi birlikte çalışan farklı unsurlardır. Bu unsurların tümü ortak bir hedefe doğru birlikte çalışır: Filmin dünya veya insan doğası hakkında bir şeyler söylemesine yardımcı olan derin, yankılanan his. Bu, filmin teması olarak bilinir.
Tema Nedir?
Tema, filmin merkezi, birleştirici kavramıdır. Bir tema, evrensel bir insan deneyimini çağrıştırır ve tek kelimeyle veya kısa cümle ile ifade edilebilir (örneğin, "aşk", "ölüm" veya "adalet"). Bir filmde tema açıkça belirtilmemiş olabilir.
Bir Film Temasının Amacı Nedir?
İzleyici için tema, filmin özel konusuyla ilişki kurmanın evrensel bir yolunu sunar. Güçlü temalar aynı zamanda bir filmi ilk izledikten uzun süre sonra size yapışmasını sağlayan şeydir. Film yapımcıları için tema, üretim süreci boyunca ana fikir ve rehberdir. Yazarken farklı olası olay örgüsü geliştirmeleri arasında seçim yaparken, kendine şu soruyu sorabilirsin: "Hangi seçenek temamla daha fazla ilişkilidir?"
8 Klasik Film Teması
İyi temalar, insan deneyiminin derin ve paylaşılan unsurlarına hitap eder, bu nedenle birçok filmde belirli ortak temaların yeniden ortaya çıkması doğaldır. İşte bazı ortak temalara örnekler:
1. Aşk
Kim güzel bir aşk hikayesinden hoşlanmaz ki? Titanic filmi aşk teması etrafında inşa edilmiştir (Oscar ödüllü tema müziğine kadar). Aşk; sınıf ayrımları, aile üyelerini onaylamayan diğer aile üyeleri ve felaket gibi inanılmaz engelleri aşabilir. Aşk deneyimi, bir filmin karakterlerinde dönüşümü tetikler. Rose, dünyadaki eşitsizlikleri anladığında mecazen uyanır ve bağımsızlığını keşfeder. Jack, çekici ve yönsüz bir gezgin olmaktan derin bir amacı olan birine dönüşür ve sevdiği kişi için her şeyi riske atar.
2. İnsanlığa karşı teknoloji
Bilim kurgu, teknoloji hakkındaki endişeleri keşfetmek için özel fırsatlar sunar. 2001: Bir Uzay Destanı (2001: A Space Odyssey), ustaca bir örnek sergiler. Tarih öncesi sekansında, bir öldürme aracı olan kemik kulübü, türümüzün ilk büyük teknolojik atılımı olarak karşımıza çıkıyor. Gelecekte, gördüğümüz insan etkileşiminin çoğu, görüntüleme ekranları aracılığıyla uzun mesafeli iletişime indirgenmiş durumda ve bir uzay gemisinin akıllı bilgisayarı, insan mürettebatını öldürmeye çalışıyor. Son olarak, bir uzaylı zekası, duygulu ve insan biçimli değil, soğuk, siyah bir monolit, herhangi bir makine kadar verimli ve anlaşılmaz görünür.
3. Fedakarlık
Yüzüklerin Efendisi (Lord of the Rings) üçlemesinin birçok farklı teması vardır, ancak en birleştirici olanı fedakarlıktır. Sauron ve Saruman güç arzusuyla tanımlanırken, Gandalf, Sam ve Frodo gibi kahramanlar, başkaları ve daha büyük iyilik için kendilerini feda etmeye olan isteklilikleriyle ayırt edilirler. Boromir gibi kusurlu karakterler bile fedakarlık erdemiyle kurtarılır.
4. İyiliğe karşı kötülük
Yıldız Savaşları (Star Wars) destanının ana teması iyiliğe karşı kötülüktür ve dizi, sinematik dilin tüm unsurlarının merkezi bir temayı nasıl destekleyebileceğinin mükemmel bir gösterimini sağlar. İyi ve kötü karakterler yalnızca sözleriyle ve eylemleriyle değil, görsel tasarımlarıyla da tanımlanabilir. Asiler ve Jedi'lar, dünyevi, doğal tonlarda giydirilmiş çeşitli insan ve uzaylılardan oluşan bir gruptur. Darth Vader ve İmparatorluğun geri kalanı soğuk, parlak ve tekdüze, bireyi ezen makine benzeri bir hegemon.
5. Ölüm
Belirli tema türleri, belirli türlere uygundur. Geleneksel Westernler bazen sadece kazık için ya da etkili bir olay örgüsü çözümü olarak ölüme bel bağlarlar, ancak revizyonist Batılılar temanın daha derin keşiflerini sunmuşlardır. Yalnız Güvercin (Lonesome Dove), Affedilmeyen (Unforgiven) ve İhtiyarlara Yer Yok (No Country for Old Men), ölümün her zaman kaçınılmaz olarak hepimiz için geldiğini hatırlattı.
6. Azim
Rocky'de ana karakter, kararlılık ve sıkı çalışmayla uzun olasılıklara galip gelen güçsüz biridir. Yine bu tema sadece olay örgüsü ve diyalog yoluyla değil, montaj gibi film ortamına özgü araçlarla da pekiştiriliyor. (Rocky eğitiminin montajını kim unutabilir, yumruklarken ve sanat müzesi merdivenlerini adımlarken azimle bir marş söyler: "Şimdi çok çabalıyorum... Şimdi güçlü ol... Şimdi uçacağım.") Nihayetinde film, sebatın ringde kazanmaktan daha önemli bir zafer olduğunu ilan ediyor.
7. Olgunlaşma
Harry Potter serisi, bu temayı sadece film boyunca oyuncu kadrosu tam anlamıyla gözlerimizin önünde yaşlandırdığı için değil, aynı zamanda büyümenin temel deneyimleri anlatının içine işlediği için de göstermektedir. Harry, yaşlı insanlara bağımlı olmanın ötesinde büyür ve “Dumbledore'un Ordusu”nun lideri olduğunda yetişkin bir rolüne girer; Cedric ve Sirius'un ölümlerine tanık olduğu zaman masumiyet kaybı yaşar; ve belki de en önemlisi, hem Dumbledore hem de Snape hakkında daha çok şey öğrendiğinde dünya hakkında daha karmaşık bir anlayış kazanır.
8. Aile draması
Tolstoy, "Mutlu aileler birbirine benzer; her mutsuz aile kendi yolunda mutsuzdur" der. Belki de bu kadar ilgi çekici hikayenin aile kavgası etrafında dönmesi şaşırtıcı değildir. Baba (Godfather), Michael Corleone'nin babasınınkinden farklı bir hayata sıkı sıkıya bağlı kalmasıyla başlar, ancak hikayenin uzun eğrisi boyunca Michael, Vito'nun örtüsünü üstlenir. Geleceğe Dönüş (Back to Future)'te, Marty McFly kendisiyle ebeveynleri arasında aşılamaz bir uçurum hissediyor ve onların geleceği için fikirlerini küçümsüyor - ta ki ergenlik çağında onlarla tanışmak için zamanda yolculuk yapana ve onlarla sandığından çok daha fazla ortak noktası olduğunu anlayıncaya kadar.
İlginizi Çekebilir:
